Đọc truyện - Mẹ thiên nhiên yêu dấu

Mẹ thiên nhiên yêu dấu

Các loài động vật và thực vật trong thiên nhiên nhiều vô tận. Trong vườn nhà, ngoài cánh đồng, trong rừng rậm hay dưới biển sâu, khắp nơi nơi đều có nhiều loài sinh vật cư ngụ.

Vì sao cây tầm ma, sâu bọ và côn trùng lại cùng chung sống trong một khu vườn?

Cỏ dại và nhiều thứ hoa đẹp tươi đều sinh sôi trong vườn. Ngay cả cây tầm ma cũng vô cùng quan trọng, vì nó chính là thức ăn cho những con sâu sẽ nở thành nhiều loài bướm khác nhau. Nếu không có cây tầm ma thì làm gì có những loài bướm đẹp như bướm ngày Inachis Io, bướm đốm màu nhỏ này là bướm giáp.

Bướm đốm màu nhỏ
Bướm ngày Inachis Io
Bướm giáp

Trong vườn, không chỉ cây tầm ma là hữu dụng, các loài côn trùng có ích. Ong thụ phấn cho các bông hoa, để rồi từ đó, các loại quả được tạo thành. Bọ rùa và bọ mắt vàng rất khoái ăn rận lá. Tức là chúng có công bảo vệ hoa và các khóm cây.


Vì sao dơi bay lượn ban đêm mà không va phải cây cối?
Không phải mọi con vật đều ngủ về đêm. Loài dơi cần đợi trời tối mới đi săn mồi. Thị giác loài dơi rất kém trong đêm, bù lại, chúng có đôi tai cực thính nhạy.
Với đôi tai ấy, chúng nghe được để tránh các chướng ngại vật trên đường bay.
Dơi phát ra những âm thanh rất khẽ và rất rất cao lúc bay. Khi có chướng ngại vật, sóng âm đó "va" vào chướng ngại vật và phản xạ trở lại rất khẽ khàng. Chúng ta không thể nghe thấy những âm thanh đó, nhưng dơi thì nghe được, và nhanh như chớp, chúng né khỏi vật cản.


Cá hay ếch ở trong ao đây?
Sang xuân, những con ếch đều đổ về các vũng nước, ao hồ, và đẻ ra cả đùm trứng trơn nhẵn trong nước. Đùm trứng sẽ nở ra thành các sinh vật nhỏ xíu, không có chân, giống hệt loài cá. Đó là đám nòng nọc.
Nòng nọc con lớn dần lên, mọc ra chân và dần teo mất cái đuôi. Thế là những chú nòng nọc trở thành ếch rồi!

Ếch đẻ trứng
Trứng ếch bé xíu
Nòng nọc
Ếch

Vào mùa đông, loài vịt chẳng hề bị lạnh chân, bởi vì chúng luôn truyền đủ máu xuống tới đôi chân, nhằm giữ ấm những vùng da bị ngâm trong nước. Mùa đông các vùng ôn đới có thể lạnh dưới 0 độ, nhưng vịt vẫn giữ cho chân chúng đủ ấm áp.

Ai nện búa rõ là mạnh ở trong rừng vậy?
Chim gõ kiến có một cái mỏ nhọn và cứng cáp, mỏ nó mổ thẳng vào thân cây như búa bổ vậy. Nó làm thế để khoét rộng lỗ rỗng trong thân cây, tạo thành chỗ ở cho mình. Trong lúc bổ vào thân cây, nó bắt luôn sâu bọ sống ngoài vỏ cây, và đồng thời nó gửi thông tin cho các con gõ kiến khác.

Cùng sống với chim gõ kiến trong rừng còn có hươu, nai, thỏ, lợn rừng, cáo và nhiều loài thú khác. Các loài thú sống trên cây, hoặc trong tổ, trong ổ, hay trong hang hốc... Có những loài thì lang thang khắp rừng theo bầy.

Sao mùa thu lại nhuộm màu lá cây như vậy?
Vào mùa thu, lá cây dần bị mất đi màu xanh, trở thành màu vàng hoặc đỏ. Cứ mùa thu đến thì rừng cây trở nên rực rỡ nhờ bao nhiêu sắc độ của lá rừng, từ vàng sáng đến đỏ sẫm và nâu.

Cả các con vật cũng mang màu sắc khác. Lông của loài chồn mùa hè thì màu nâu, nhưng sang đông thì lại ngả màu trắng. Như thế nó sẽ dễ ẩn mình trong tuyết.

Kẻ nào tạo ra bao đụn đất trên đồng cỏ vậy?
Trên cánh đồng có vô vàn đụn đất được đắp lên. Chính là loài chuột chũi sống dưới đất đấy! Chúng cẩm nhận được chính xác giun đất đang cựa quậy ở bất kỳ chỗ nào. Và thế là, chúng thoăn thoắt bới đất bằng hai chân trước, như chúng ta dùng xẻng xúc vậy.
Chúng nhanh chóng đào đến chỗ giun, bởi giun là món khoái khẩu của chúng. Cho nên, nếu bạn thấy chỗ nào nhiều đụn đất do chuột chũi đùn lên thì chắc chắn là ở đó có rất nhiều giun đất.

Cứ đào được chừng 1 mét hầm, chuột chũi lại phải đùn đất lên bề mặt cánh đồng. Các đụn đất được tạo thành như vậy.
Giun đất
Bọ đất

Thứ gì lấp lánh ven đường vậy?
Nhìn kỹ một chút, ta sẽ phát hiện ra những lưới nhện tuyệt đẹp chăng giữa các cành nhánh cao, nối xuống mặt cỏ.
Khi muốn tạo ra một cái lưới mới, con nhện treo mình và chổng đuôi lên. Rồi từ một tuyến hạch bé xíu, nó phụt ra một sợi tơ bắn vọt sang cành cây bên kia. Sau đó, nó chao sang bên kia để bắn tiếp trở lại một sợi tơ chắc chắn. Rồi nó buông thẳng một dây tơ xuống dưới để giằng néo cẩn thận. Thế là hình thành một chữ Y.
Nó dần dà dệt nên lưới tơ bền chắc, phần trung tâm lưới nom gần giống nan hoa bánh xe.


Nơi đồng ruộng cũng có các con vật ư?
Trong lòng đất, bên dưới cây lúa, ngô, các cây hoa dại, chuột hamster đồng nội đã hoàn thành công trình ngầm của mình. Nó cất giữ thóc lúa và các thứ hạt khác ở trong hang, để dành cho mùa đông.

Để sống qua mùa đông ở trong hang ổ ngầm, mỗi con chuột hamster cần ít nhất hai cân thức ăn.
Cái tai to và cái mũi thính sẽ kịp thời cảnh báo thỏ hoang trước mối hoạ. Nó sẽ giấu mình trong vỉa đất luống cày, hoặc có lúc nó chạy vọt đi, vừa chạy vừa rẽ ngoặt đổi hướng. Nó có thể chạy nhanh tới 70 km/giờ. Chim ó hay chó săn không thể nào dừng lại và quặt đổi hướng lẹ làng như thỏ hoang.

Loài cỏ cây nào sống được nơi đầm lầy?
Đầm lầy chứa đầy thứ bùn quánh đen, lầy nhầy, dễ sụt lún. Đầm lầy rất sẵn nước tù đọng hôi tanh trong các lạch, rãnh, vũng nhỏ.
Các cây cỏ ưa ẩm thấp sống được ở những nơi này gồm có các loài rêu, cây hoa phổi, cây họ lan...
Cây rêu
Cây hoa lan
Cỏ cói hoa

Loài cây gọng vó bắt côn trùng Drosera cũng sinh sống tươi tốt ở đầm lầy. Nguồn dinh dưỡng của nó đến từ các loài côn trùng, nó bẫy côn trùng bằng các lông tơ tiết dịch. Khi công trùng chạm vào các sợi lông tơ ấy, chúng sẽ bị dính chặt vào và chẳng thể nào thoát được. Thế là chúng sẽ bị loài cây này chậm rãi "ăn thịt".
Cây gọng vó bắt côn trùng Drosera

Sao người ta thường đắp đê kè trên các đảo?
Ngoài biển thường có những hòn đảo nhỏ đứng trơ trọi trước lốc và sóng biển. Phần này hay góc nọ của đảo sẽ dễ bị lốc tố làm sạt lở hoặc sóng biển ập vào gây ngập ứ.
Nhằm ngăn chặn những sự tàn phá kinh hoàng đó, người ta đắp gần ven bờ hòn đảo cao lên, tạo thành các con đê. Trên các đụn đất thì người ta trồng cỏ biển. Rễ của chúng liên kết các hạt cát biển lại cho bền chặt, cát sẽ không bị cuốn trôi xuống biển. Các đụn cát cũng sẽ trở thành từng cụm đê điều tự nhiên.

Cỏ biển
Hoa tuy líp dại
Cây mận gai

Cỏ cây mọc lên trên các đụn cát, có cả hoa tuy típ dại và cây mận gai. Các loài chim biển xây tổ của chúng tại đó. Những loài chim quen thuộc nhất gồm có hải âu, mòng biển, chim lội nước mỏ cong, chim choi choi bãi biển

hải âu, mòng biển,
chim lội nước mỏ cong,
chim choi choi bãi biển

Biển chỉ có mỗi cá thôi sao?
Ngoài cá ra, ở biển còn có nhiều loài như ngao, sò, tôm, cua, sên, sứa, có cả cá voi và hải cẩu nữa. Mà cá voi không phải là cá, chúng là động vật có vú của biển khơi, chúng đẻ con và nuôi con lớn lên bằng sữa.
Cả hải cẩu cũng là động vật có vú. Chúng rất thích nằm ưỡn trên bờ cát và sưởi ấm dưới nắng trời.

Sá sùng ăn cát, chắt lọc lấy các chất dinh dưỡng mà nó cần, rồi thải ra những lùm cát bé xíu xiu. Có hàng triệu con "sâu" loại này sống trong các dải cát nông. Khi thuỷ triều xuống, những lùm cát bé xíu đó sẽ lộ ra.

Tiếng gì tựa còi rít lên trên đồi vậy?
Mỗi khi đối mặt với mối nguy hiểm, sóc macmot liền kêu lên tựa tiếng còi rít. Và thế là cả gia đình nhà sóc macmot liền lủi xuống các hang đào dưới đất.
Trước khi mùa đông giá rét ập tới, các con sóc macmot sẽ ăn thật nhiều, để tích đủ lượng mỡ dự trữ cho mùa ngủ đông thật dài.

Thiên nhiên bao la đang che chở cho vô vàn loài động vật và thực vật. Trong vườn nhà, ngoài cánh đồng, sâu giữa rừng hay dưới biển thẳm đều có những loài sinh vật cư ngụ. Bạn đang sống cùng những "ai" trong vòng tay Mẹ thiên nhiên yêu dấu, hãy cùng tìm hiểu về "họ" trong cuốn sách này!